Kháng bác 3: Anh không thể biết ai đó là người lạc giáo hay lên án người đó như thế mà không có một phiên tòa hoặc bản án tuyên bố.

Trả lời: Không phải thế. Bản án tuyên bố theo sau việc phạt vạ tuyệt thông tiền kết chỉ là một sự công nhận về mặt pháp lý điều đã đi vào tồn tại. Nếu điều này không đúng, vạ tuyệt thông tiền kết sẽ là vô nghĩa.

Người bị vạ tuyệt thông đã bị cắt đứt khỏi Giáo Hội. Hầu hết những người lạc giáo được biết là lạc giáo đồ mà không có bản án xét xử hoặc tuyên bố, và phải bị lên án như thế.

Giáo Hoàng Piô VI, Auctorem fidei, ngày 28 tháng 8, 1794:
“47. Tương tự vậy, đề xuất dạy rằng điều này cần thiết, theo luật tự nhiên và theo thần luật, cho việc phạt vạ tuyệt thông hoặc huyền chức, rằng một cuộc kiểm tra cá nhân nên có trước, và do đó, bản án được gọi là ‘ipso facto’ không có uy lực nào khác ngoài tính răng đe nghiêm trọng mà không có bất kỳ tác dụng thực tế nào” – sai, liều lĩnh, hiểm độc, tổn hại đến quyền lực Giáo Hội, sai lầm.[2]

Như chúng ta thấy ở đây, Giáo Hội Công Giáo dạy rằng các quy trình và phán quyết chính thức là không cần thiết cho vạ tuyệt thông ipso facto (bởi chính sự ấy) có hiệu lực. Ta thường thấy điều đó, như trong trường hợp của lạc giáo đồ Martin Luther, sự công nhận chính thức về án tuyệt thông ipso facto đã xảy ra. Với một người Công Giáo, điều này nên hiển nhiên; nhưng để minh họa điểm này, đây là những gì Martin Luther đã nói trước khi ông chính thức bị đức giáo hoàng lên án là một kẻ lạc giáo.

Martin Luther, phát biểu trước khi Tông Sắc của Giáo Hoàng Lêô X cho ông sáu mươi ngày cuối cùng để rút lại trước khi tuyên bố vạ tuyệt thông được công bố: “Đối với tôi, mọi thứ đã chấm dứt: Tôi chán ghét mọi ân huệ hay thịnh nộ của Rôma; tôi không muốn hòa giải với nó, hoặc không bao giờ trong hiệp thông nào với nó. Hãy để nó lên án và đốt sách của tôi; Đến lượt mình, trừ khi tôi không thể tìm thấy lửa, sẽ lên án và công khai đốt cháy toàn bộ luật giáo hoàng, đầm lầy của những kẻ lạc giáo.’”[3]

Chúng ta có tin rằng kẻ đã thốt ra lời trích dẫn này (ngay trước khi hắn ta chính thức bị lên án là một lạc giáo đồ bởi một bản án tuyên bố) là một người Công Giáo hoặc có thể được xem như vậy? Nếu một suy nghĩ như vậy không phải là cực kỳ ngớ ngẩn, thì chẳng gì là ngớ ngẩn. Hiển nhiên, Martin Luther là một kẻ lạc giáo công khai trước khi có tuyên bố chính thức, và bất kỳ người Công Giáo nào nhận thức được niềm tin của ông ta đều có thể có và nên phải tố cáo hắn ta như một kẻ lạc giáo công khai ngay khi biết được.

Đó là lý do tại sao, trước cả khi phiên tòa xét xử Martin Luther diễn ra, Hồng y Cajetan “đã liên lạc với Đức tuyển hầu Frederick, quốc chủ và người bảo vệ Luther, kêu gọi ông đừng ‘làm ô nhục danh dự của tổ tiên’ bằng cách ủng hộ một kẻ lạc giáo.”[4]

Nguyên tắc tương tự cũng được áp dụng cho một người lạc giáo như John Kerry, kẻ ủng hộ phá thai khét tiếng. Hầu như tất cả những người Công Giáo có tư tưởng bảo thủ sẽ ngay lập tức đồng tình rằng John Kerry là một lạc giáo đồ và không phải là người Công Giáo, vì ông ngoan cố chối bỏ giáo huấn Công Giáo về phá thai. Nhưng họ đang tự mình đưa ra “phán quyết” này, bởi vì chưa có bản án tuyên bố nào được đưa ra chống lại ông ta. Do đó, họ đang chứng minh quan điểm rằng một tuyên bố là không cần thiết để lên án một kẻ lạc giáo. Hầu hết những lạc giáo đồ trong lịch sử Giáo Hội, và hầu như tất cả những kẻ lạc giáo trên thế gian ngày nay, đã và phải được nhìn nhận là lạc giáo mà không cần bất kỳ lời tuyên bố nào ngay khi lạc giáo của chúng được biểu hiện.

Khi lạc thuyết được biểu hiện và rõ ràng là cố chấp, như trong trường hợp của Luther hoặc Biển Đức XVI (kẻ nói rằng chúng ta không nên hoán cải người không Công Giáo và tham gia tích cực vào việc thờ phượng trong Giáo đường Do Thái), người Công Giáo không chỉ có thể tố cáo hắn ta không là người Công Giáo không cần một phiên toà, mà còn phải làm như thế. Đó chính xác là lý do tại sao Thánh Robertô Bellarminô, Tiến sĩ Hội Thánh, khi đề cập chính xác vấn đề này, tuyên bố rằng kẻ lạc giáo công khai phải bị truất phế và bị tránh xa như người phi Công Giáo không có thẩm quyền trước khi có bất cứ “vạ tuyệt thông hay bản án nào”. Trong bối cảnh này, Thánh Robert sử dụng từ “vạ tuyệt thông” để chỉ hình phạt ferendae sententiae (tuyên bố hậu kết của giáo hoàng hay thẩm phán).

Thánh Robertô Bellarminô, De Romano Pontifice, II, 30, nói về một người tự nhận giữ Chức vụ Giáo Hoàng: “Vì, thứ nhất, điều được chứng minh bằng những lập luận từ quyền uy và từ lý trí rằng kẻ lạc giáo công khai bị truất phế ‘ipso facto.’ Lập luận từ quyền uy dựa trên Thánh Phaolô (Tt 3:10), người ra lệnh kẻ lạc giáo sau hai cảnh báo, nghĩa là sau khi rõ ràng thể hiện tính cố chấp – có nghĩa là trước khi có bất cứ vạ tuyệt thông hay bản án nào. Và đây là những gì Thánh Giêrôm viết, nói thêm rằng những tội nhân khác bị loại khỏi Giáo Hội bằng vạ tuyệt thông, nhưng những kẻ lạc giáo tự lưu đày và tách rời bản thân bằng chính hành động của chúng khỏi nhiệm thể Đức Kitô.”

Để chúng tôi lặp lại điều đó: CÓ NGHĨA LÀ TRƯỚC KHI CÓ BẤT CỨ VẠ TUYỆT THÔNG HAY BẢN ÁN NÀO! Vì vậy, chúng ta có thể thấy rằng những người không theo thuyết trống toà, khi lập luận rằng người Công Giáo không thể lên án những kẻ lạc giáo công khai như Biển Đức XVI vì chưa có phiên tòa chính thức, đã hiểu sai hoàn toàn. Kết luận của họ là một sự nhạo báng tính thống nhất về Đức tin trong Giáo Hội. Trong trường hợp ta quên, có một sự thống nhất về Đức tin trong Giáo Hội Công Giáo (như trong duy nhất, thánh thiện, Công Giáo và tông truyền.)

Giáo Hoàng Piô XII, Mystici Corporis Christi (#22):
“Do đó, trong cộng đồng Kitô hữu chân chính chỉ có một Thân Xác, một Thần Khí, một Chúa, và một phép Thanh Tẩy, vì vậy chỉ có thể có một đức tin. Và do đó, nếu một người từ chối nghe Hội Thánh thì hãy kể nó – Đức Chúa truyền lệnh – như một người ngoại hay một người thu thuế. Hệ quả là, những người bị chia rẽ trong đức tin hay trong chính quyền không thể sống trong sự thống nhất của một Thân Xác như thế, họ cũng không thể sống cuộc sống của Thần Khí duy nhất.”[5]

Theo kết luận của những người không theo thuyết trống toà, người Công Giáo sẽ phải trong hiệp thông với một kẻ công khai tuyên bố rằng hắn ta không muốn hiệp thông với Giáo Hội Công Giáo, và cho rằng toàn bộ luật giáo hoàng là đầm lầy của những kẻ lạc giáo; hay một kẻ cố chấp ủng hộ phá thai, chỉ vì không có tuyên bố chính thức nào được đưa ra chống lại hắn ta. Tuyên bố rằng người Công Giáo nên trong hiệp thông với một kẻ lạc giáo công khai như thế vì chưa có tiến trình nào chống lại hắn được hoàn tất, là trái với giáo huấn Công Giáo, Truyền thống Công Giáo và ý thức Công Giáo.

Trở về Trả lời các Kháng bác về Thuyết Trống Toà.

Chú thích:

[1] The 1917 Pio-Benedictine Code of Canon Law, dịch bởi Dr. Edward Von Peters, San Francisco, CA: Ignatius Press, 2001, canon 2314, tr. 735.

[2] Denzinger 1547.

[3] The Catholic Encyclopedia, “Luther,” Robert Appleton Company, 1910, tr. 445-446.

[4] Warren H. Carroll, A History of Christendom, Front Royal, VA: Christendom Press, 2000, Quyển 4 (The Cleaving of Christendom), tr. 10.

[5] The Papal Encyclicals, Quyển 4 (1939-1958), tr. 41.